czwartek, marca 17, 2005

Koń w encyklopedii

KOŃ DOMOWY - Equus caballus to zwierzę wierzchowe lub pociągowe, rzadziej juczne lub rzeźne z rodziny koniowatych; przodkami k.d. są koń Przewalskiego i tarpan; udomowiony w VIII-V tysiącleciu p.n.e. niezależnie od siebie w Europie i Azji; hodowla najwcześniej rozwinięta na terenach ob. Iranu i Turkiestanu, przez Azję Mniejszą dotarła do Grecji i Rzymu, a w IV w. n.e. - do Arabii; poszczególne rasy k.d. są mocno zróżnicowane fiz. i przeznaczeniem (wierzchowe, pociągowe, juczne itd.), generalnie wyróżnia się k. gorącokrwiste (lekkie, szlachetne), zimnokrwiste (ciężkie, np. fryzyjskie); wys. w kłębie 80-180 cm, ciężar 200-1000 kg; ciąża średnio 336 dni; żyją ok. 25 lat; użytkowanie 4-15 roku życia; najcenniejsze rasy: konie wierzchowe pełnej krwi arabskiej i angielskiej; światowe pogłowie koni wynosi ok. 62 mln sztuk (1999); najliczniejsze było w Chinach (10 mln), Brazylii (6,5 mln), Meksyku, USA, Argentynie, Etiopii, Mongolii; pogłowie k. w Polsce obliczano na 551 tys. sztuk ;w latach 90. nastąpił w Polsce znaczny spadek pogłowia, spowodowany zyskownym eksportem koni na mięso gł. do Włoch (ok. 86 tys. rocznie); warunki przewozu przedmiotem protestów organizacji ekologicznych.